نقشه آمريکا براي خاورميانه

در سراسر مرز با لبنان حزب الله و اسرائيل در يک جنگ با درجه پايين قرار دارند. انصارالله در درياي سرخ مشغول حمله به کشتي هاي غربي است و يک بحران مالي در مصر در حال شدت گرفتن است. کشتار سه نظامي امريکايي در اردن در تاريخ 28 ژانويه توسط شبه نظاميان در عراق مي‌تواند باعث آغاز درگيري بين امريکا و ايران شود

به گزارش «شيعه نيوز»، نااميد شدن آسان است، اما راهي براي خروج وجود دارد. در ميانه تلاشهاي ديپلماتيک آمريکا و عربستان سعودي يک معامله متحول کننده در حال شکل گيري است که مي‌تواند مسير را براي تشکيل يک کشور فلسطيني هموار سازد و سپس استفاده از آن موضوع و تعهد اسرائيل نسبت به پذيرش کشور فلسطيني مي‌توان براي معامله ميان اسرائيل و عربستان سعودي استفاده کرد که در آن شناخت متقابل توسط تضمين‌هاي امنيتي آمريکا تحت تاثير قرار مي‌گيرد. طبق يافته‌هاي اکونوميست مقام‌هاي آگاه مي‌گويند که احتمال تحويل گروگان‌هاي اسرائيلي از سوي حماس به اسرائيل ممکن است 50 درصد باشد با اين وجود، احتمال حصول توافق ميان عربستان سعودي و اسرائيل نيز مي‌تواند 50 درصد باشد. اين موضوع نويدبخش معماري تازه اقتصادي و امنيتي در خاورميانه است.

يکي از دلايل اميد آن است که اين امکان وجود دارد که اسرائيل مايل به توقف موقت کارزار حملات خود عليه غزه باشد. بسياري از اسرائيلي‌ها نااميد هستند که گروگان‌هاي شان زنده به اسرائيل بازگردند و معتقدند جنگ باعث آزادي آنان نمي‌شود. اسرائيل به سمت اهداف نظامي خود پيش رفته است. حماس نيمي از قلمرو خود را از دست داده است. هم چنين، نيمي از مردان حماس طبق ادعاي ارتش اسرائيل جان شان را از دست داده اند و احتمالا يک سوم تونل‌هاي حماس از بين رفته و بسياري از رهبران آن گروه البته نه ارشدترين آنان نيز جان شان را از دست داده اند. در نتيجه، از اين پس اسرائيل با کاهش بازده در کنار افزايش تلفات غير نظاميان در غزه و آسيب‌هاي ناشي از آن براي وجهه خود نزد افکار عمومي مواجه خواهد شد.

دليل ديگر اميدواري آن است که آمريکا، مصر، کشور‌هاي خليج فارس و عربستان سعودي نيز دليل خوبي براي همکاري با يکديگر دارند. به نظر مي‌رسد تمام آنان مي‌خواهند در مقابل ايران جبهه‌اي متحد را تشکيل دهند. با اين وجود، هيج بازيگري نمي‌خواهد شاهد جنگي ويرانگر آمريکا و اسرائيل عليه ايران باشد. صلح تنها راه خروج است.

اين طرح با يک توقف بشردوستانه با ميانجي گري آمريکا، قطر و مصر آغاز مي‌شود. اولين آتش بس در نوامبر تنها هفت روز به طول انجاميد.

طرح جديد مي‌تواند يک يا دو ماه دوام بياورد و تعداد زيادي در حدود صد نفر يا تعداد بيش تري گروگان اسرائيلي باقي مانده را در مراحل مختلف آزاد کند. اين امر مي‌تواند سياست اسرائيل را دوباره تنظيم کرده و به افکار عمومي اسرائيل کمک کند تا به فراتر از وحشت 7 اکتبر نگاه کنند. آمريکا و عربستان سعودي از اسرائيل مي‌خواهند که خود را متعهد به تشکيل کشور فلسطيني کند و عزم خود را براي مثال با مسدود ساختن شهرک سازي‌ها در کرانه باختري قابت نمايد.

منابع آگاه به «اکونوميست» اطلاع داده اند که گام بعدي محمد بن سلمان وليعهد خودکامه، اما معتقد به مدرنيزاسيون عربستان سعودي را شامل مي‌شود. او پيش از رخداد‌هاي 7 اکتبر روي توافقي کار مي‌کرد که اسرائيل را در ازاي يک معاهده دفاعي عربستان و آمريکا برسميت مي‌شناخت. در واقع، يکي از انگيزه‌هاي احتمالي در پس حمله حماس خراب کردن نقشه‌هاي او بود. بر خلاف احتمالات عربستان هم چنان براي رسيدن به توافق با اسرائيل تلاش مي‌کند. چنين توافقي بزرگ‌ترين تعهد اعراب به صلح در سه دهه گذشته خواهد بود. هم چنين، چنين توافقي اسرائيل را ملزم خواهد ساخت تا به فلسطينيان تعهدي ملموس براي تشکيل کشور فلسطين ارائه دهد. با گذشت زمان اين روند مي‌تواند به يک اتحاد منطقه‌اي به رهبري آمريکا براي مهار ايران تبديل شود.

در اين ميان دو مانع بزرگ بر سر چنين راهي وجود دارد: بنيامين نتانياهو نخست وزير اسرائيل و يحيي سنوار رهبر شاخه نظامي حماس در غزه و معمار حمله 7 اکتبر. نتانياهو به شکلي مادام العمر نسبت به تشکيل کشور فلسطيني بدبين بوده است. او به اهداف خشونت آميز شهرک نشينان افراطي اسرائيلي دامن زده است. با اين وجود، نظرسنجي‌ها نشان مي‌دهند که تنها 15 درصد از اسرائيلي‌ها فکر مي‌کنند که او بايد پس از جنگ در قدرت باقي بماند. آتش بس طولاني مدت و آزادي گروگان ممکن است فرصتي براي رقبا ايجاد خواهد کرد.

براي مثال، بني گانتز مي‌تواند گزينه بعدي براي رهبري سياسي اسرائيل باشد. رهبر بعدي اسرائيل ممکن است کسي باشد که بتواند به مردم خود بگويد که بهترين پايه براي امنيت آنان جنگ بي پايان نيست بلکه اتحاد‌هاي قوي و راهي به سوي صلح است. در اين ميان بايدن بايد گامي را بردارد تا به نتانياهو فشار وارد نمايد. او بايد سفارتي را در بيت المقدس براي فلسطينيان افتتاح کند. او هم چنين بايد مشخص کند که آمريکا چگونه پارامتر‌هاي تشکيل يک کشور فلسطيني را مي‌بيند و اگر اسرائيل قاطعانه از تعامل امتناع ورزيد بايدن خود شخصا آماده باشد تا آن کشور را برسميت بشناسد.

در مورد سنوار به عنوان مانع دوم اين تصور وجود دارد که او در زير زمين در جنوب غزه پنهان شده است. او با زنده ماندن خود در واقع به پيروزي بزرگي دست خواهد يافت. اين امکان وجود دارد که مسلح‌ترين و پرشورترين جناح حماس پس از آتش بس به عنوان نيروي مسلط در غزه ظاهر شود و ادعاي رهبري گسترده تري از فلسطين را داشته باشد. هم چنين، اين احتمال وجود دارد که سنوار در صورت زنده ماندن با حمايت متحدان اش به اسرائيل حمله کند تا کار تحريک براي اقدام تلافي جويانه را انجام داده و در نتيجه هرگونه پيشرفت به سوي صلح را تخريب نمايد.

براي جلوگيري از تحقق چنين سناريويي و به منظور ادامه تخريب تونل‌ها اسرائيل براي مدتي حضور نظامي خود را در غزه حفظ خواهد کرد. اين باعث نااميدي کساني خواهد شد که خواهان خروج فوري نيرو‌هاي اسرائيلي از غزه هستند. با اين وجود، اسرائيل مي‌خواهد امنيت اش تضمين شده و حماس را از قدرت خلع کند. ممکن است از سنوار خواسته شود تا غزه را به مقصد کشوري مانند قطر ترک کند همان طور که ياسر عرفات لبنان را به مقصد تونس ترک کرد. او به احتمال زياد اصرار به ماندن در غزه دارد. اين امر نشان مي‌دهد که حضور نيرو‌هاي حافظ صلح بين المللي از جمله کشور‌هاي عربي که وظيفه تامين امنيت در غزه را بر عهده دارند تا فضا را براي ظهور يک دولت ميانه رو فلسطيني فراهم نمايند تا چه اندازه اهميت خواهد داشت. براي امکان پذير شدن آن شتاب فوري مورد نياز است. هر چه اسرائيل بيش‌تر شهرک نشينان خود در کرانه باختري را مهار کند و با اعتبار بيش تري خود را به يک کشور فلسطيني متعهد نمايد آزادي عمل بيش تري براي مهار مبارزان حماس خواهد داشت. هرچه کشور‌هاي عربي تمايل بيش تري به خرج کردن پول و تامين امنيت داشته باشند شهروندان عادي اسرائيلي و فلسطيني نسبت به امکان بروز تغيير اطمينان خاطر بيش تري کسب خواهند کرد و هر چه امريکا بيش‌تر به همه طرفين فشار آورد بهتر است. صلح و ثبات در خاورميانه هميشه به سختي به دست خواهد آمد، اما جهان بايد از اين فرصت استفاده کند، زيرا کشش به سمت جنگ بي امان است.