دعاي شب آخر ماه شعبان و شب اوّل ماه رمضان

ماه شعبان معدود ماه قمري است که روزهاي پاياني آن بويژه سه روز آخر داراي اعمال و فضيلت فراواني است و هرکس که توانايي داشته باشد با گرفتن روزه در سه روز آخر اين ماه و وصل آن به ماه مبارک رمضان از فضيلت فراوان آن مي تواند بهره مند شود.

علاوه بر اين براي وداع با ماه رحمت الهي و واردشدن به ماه بندگي خدا، آدابي در مفاتيح الجنان آمده است که به آن اشاره مي شود.

دعاي شب آخر ماه شعبان

شيخ طوسي از حارث بن مغيره نضري روايت کرده است: که امام صادق(عليه‌السلام) در شب آخر ماه شعبان و شب اوّل ماه رمضان چنين مي‌خواند:

اللّهُمَّ إِنَّ هذَا الشَّهْرَ الْمُبارَكَ الَّذِى أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ وَجُعِلَ هُدىً لِلنَّاسِ وَبَيِّناتٍ مِنَ الْهُدى وَالْفُرْقانِ قَدْ حَضَرَ فَسَلِّمْنا فِيهِ وَسَلِّمْهُ لَنا وَتَسَلَّمْهُ مِنّا فِى يُسْرٍ مِنْكَ وَعافِيَةٍ، يَا مَنْ أَخَذَ الْقَلِيلَ وَشَكَرَ الْكَثِيرَ اقْبَلْ مِنِّى الْيَسِيرَ؛

خدايا، اين ماه مبارک که قرآن در آن نازل گشته و هدايتي براي مردم و دلايل روشني از هدايت و تميز ميان حق و باطل قرار داده شده است، فرا رسيد، پس ما را در آن به‌سلامت بدار و آن را برايمان سالم نگهدار و از سوي خويش در حال آساني و سلامت کامل از ما تحويل بگيرش، اي آن‌که اندک را بپذيرد و بسيار را قدر نهد، از من اندک را بپذير؛

اللّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ أَنْ تَجْعَلَ لِى إِلى كُلِّ خَيْرٍ سَبِيلاً ، وَمِنْ كُلِّ مَا لَاتُحِبُّ مانِعاً يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ ، يَا مَنْ عَفا عَنِّى وَعَمَّا خَلَوْتُ بِهِ مِنَ السَّيِّئاتِ ، يَا مَنْ لَمْ يُؤاخِذْنِى بِارْتِكابِ الْمَعاصِى ، عَفْوَكَ عَفْوَكَ عَفْوَكَ ، يَا كَرِيمُ؛

خدايا، از تو درخواست مي‌کنم براي من به‌سوي هر خيري راهي و از هرچه نمي‌پسندي مانعي قرار دهي، اي مهربان‌ترين مهربانان، اي آن‌که از من درگذشت و از آنچه از زشتي‌ها در پنهان انجام دادم چشم‌پوشي کرد، اي آن‌که مرا به سبب ارتکاب گناهان سرزنش ننمود، عفوت، عفوت، عفوت را خواهم، اي کريم؛

إِلهِى وَعَظْتَنِى فَلَمْ أَتَّعِظْ ، وَزَجَرْتَنِى عَنْ مَحارِمِكَ فَلَمْ أَنْزَجِرْ ، فَما عُذْرِى ، فَاعْفُ عَنِّى يَا كَرِيمُ ، عَفْوَكَ عَفْوَكَ؛

خدايا پندم فرمودي، پندپذير نشدم و از حرام‌هايت بازم داشتي، باز نايستادم، پس مرا چه عذري است؟ از من درگذر اي کريم، عفوت، عفوت را خواهم؛

اللّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ الرَّاحَةَ عِنْدَ الْمَوْتِ ، وَالْعَفْوَ عِنْدَ الْحِسابِ ، عَظُمَ الذَّنْبُ مِنْ عَبْدِكَ فَلْيَحْسُنِ التَّجاوُزُ مِنْ عِنْدِكَ ، يَا أَهْلَ التَّقْوى وَيَا أَهْلَ الْمَغْفِرَةِ ، عَفْوَكَ
عَفْوَكَ؛

خدايا! آسودگي به گاه مرگ و عفو هنگام حساب را از تو مي‌خواهم، گناه از بنده‌ات بزرگ شده، پس شايسته است گذشت از جانب تو نيکو باشد، اي پروا پذير و شايسته آمرزش، عفوت، عفوت را خواهم؛

اللّهُمَّ إِنِّى عَبْدُكَ بْنُ عَبْدِكَ بْنُ أَمَتِكَ ضَعِيفٌ فَقِيرٌ إِلى رَحْمَتِكَ ، وَأَنْتَ مُنْزِلُ الْغِنى وَالْبَرَكَةِ عَلَى الْعِبادِ ، قاهِرٌ مُقْتَدِرٌ أَحْصَيْتَ أَعْمالَهُمْ ، وَقَسَمْتَ أَرْزاقَهُمْ ، وَجَعَلْتَهُمْ مُخْتَلِفَةً أَلْسِنَتُهُمْ وَأَلْوانُهُمْ خَلْقاً مِنْ بَعْدِ خَلْقٍ ، وَلَا يَعْلَمُ الْعِبادُ عِلْمَكَ ، وَلَا يَقْدِرُ الْعِبادُ قَدْرَكَ ، وَكُلُّنا فَقِيرٌ إِلى رَحْمَتِكَ ، فَلا تَصْرِفْ عَنِّى وَجْهَكَ ، وَاجْعَلْنِى مِنْ صالِحِى خَلْقِكَ فِى الْعَمَلِ وَالْأَمَلِ وَالْقَضاءِ وَالْقَدَرِ؛

خدايا! من بنده تو، فرزند بنده تو، فرزند کنيز توأم، ناتوانم، به رحمتت نيازمندم، تو فرود آورنده دارايي و برکت بر بندگانت هستي، چيره و توانايي، کارهاي بندگان را شمرده‌اي و روزي‌شان را قسمت کرده‌اي و زبان‌ها و رنگ‌هايشان را مختلف قرار دادي، آفرينشي از پس آفرينش ديگر، بندگان کرانه‌هاي دانشت را نمي‌دانند و جايگاهت را اندازه ندارند و همه ما نيازمند به رحمت توييم، روي از من برمتاب و مرا در عمل و آرزو و قضا و قدر از شايستگان بندگانت قرار ده؛

اللّهُمَّ أَبْقِنِى خَيْرَ الْبَقاءِ ، وَأَفْنِنِى خَيْرَ الْفَناءِ عَلَى مُوالاةِ أَوْلِيائِكَ ، وَمُعاداةِ أَعْدائِكَ وَالرَّغْبَةِ إِلَيْكَ ، وَالرَّهْبَةِ مِنْكَ ، وَالْخُشُوعِ وَالْوَفاءِ وَالتَّسْلِيمِ لَكَ ، وَالتَّصْدِيقِ بِكِتابِكَ ، وَاتِّباعِ سُنَّةِ رَسُولِكَ؛

خدايا، مرا باقي بدار به بهترين بقاء و بميران به بهترين مرگ، بر پايه دوستي دوستانت و دشمني با دشمنانت و ميل به سويت و ترس از حضرتت و خشوع و وفا و تسليم در آستانت و تصديق به کتابت و پيروي از روش پيامبرت؛

اللّهُمَّ مَا كانَ فِى قَلْبِى مِنْ شَكٍّ أَوْ رِيبَةٍ أَوْ جُحُودٍ أَوْ قُنُوطٍ أَوْ فَرَحٍ أَوْ بَذَخٍ أَوْ بَطَرٍ أَوْ خُيَلاءَ أَوْ رِياءٍ أَوْ سُمْعَةٍ أَوْ شِقاقٍ أَوْ نِفاقٍ أَوْ كُفْرٍ أَوْ فُسُوقٍ أَوْ عِصْيانٍ أَوْ عَظَمَةٍ أَوْ شَىْءٍ لَاتُحِبُّ ، فَأَسْأَلُكَ يَا رَبِّ أَنْ تُبَدِّلَنِى مَكانَهُ إِيماناً بِوَعْدِكَ ، وَوَفاءً بِعَهْدِكَ ، وَرِضاً بِقَضائِكَ ، وَزُهْداً فِى الدُّنْيا ، وَرَغْبَةً فِيما عِنْدَكَ ، وَأَثَرَةً وَطُمَأْنِينَةً وَتَوْبَةً نَصُوحاً ، أَسْأَلُكَ ذلِكَ يَا رَبَّ الْعالَمِينَ؛

خدايا، آنچه در دلم مي‌باشد از شک يا ترديد يا انکار يا نااميدي يا خوشي هواپرستانه يا کبر يا سرکشي يا خودبيني يا ريا يا ميل به شهرت يا نفاق‌افکني يا دورويي يا کفر يا نافرماني يا گناه يا فخرفروشي يا هرچه که نزد تو ناخوشايند است، پس از تو درخواست مي‌کنم اي پروردگارم که آن‌ها را تبديل کني به ايمان به وعده‌ات و وفاي به پيمانت و خشنودي به قضايت و پارسايي در دنيا و رغبت به آنچه نزد توست و انتخاب نيکو و آرامش و توبه خالص، همه اين‌ها را از تو درخواست مي‌کنم اي پروردگار جهانيان؛

إِلهِى أَنْتَ مِنْ حِلْمِكَ تُعْصى فَكَأَنَّكَ لَمْ تَرَ ، وَمِنْ كَرَمِكَ وَجُودِكَ تُطاعُ فَكَأَنَّكَ لَمْ تُعْصَ ، وَأَنَا وَمَنْ لَمْ يَعْصِكَ سُكَّانُ أَرْضِكَ فَكُنْ عَلَيْنا بِالْفَضْلِ جَواداً ، وَبِالْخَيْرِ عَوَّاداً ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ ، وَصَلَّى اللّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ صَلاةً دائِمَةً لَاتُحْصى وَلَا تُعَدُّ وَلَا يَقْدِرُ قَدْرَها غَيْرُكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.

بار خدايا از روي بردباري‌ات نافرماني شوي و به خاطر کرم و بخشندگي‌ات اطاعت گردي چنان‌که گويا نافرماني نشدي و من و هر که نافرماني‌ات نکردند، ساکنان زمين توييم، بر ما با فضل بخشنده باش و با خير بهره رسان، اي مهربان‌ترين مهربانان و درود خدا بر محمّد و خاندانش باد، درودي همواره که به شمار و عدد در نيايد و قدرش را جز تو نداند، اي مهربان‌ترين مهربانان.