66 درصد از تالاب‌هاي مهم کشور خشک شدند

محمدرضا رضايي کوچي نماينده جهرم و رئيس کميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي در نشست نظارتي با حضور عباس علي‌آبادي وزير نيرو در صحن علني ضمن تبريک سالروز امامت بقية الله(عج) و تشکر از هيئت رئيسه و رئيس مجلس، گفت: اميدوارم که امروز اين نشست گامي موثر و صادقانه در مديريت حوزه آب و برق کشور باشد و بتوانيم به حل ناترازي آب و برق کشور کمک کنيم. اميدوارم اين جلسه صرفاً يک گفت‌وگو نباشد و موضوعات مطرح‌شده حتماً توسط وزارتخانه مربوطه در دستور کار قرار گيرد.

وي ادامه داد: امروز موضوع برق مطرح است، ولي من در اين فرصت درباره آب صحبت مي‌کنم. کميسيون عمران با بازديدهاي ميداني که انجام داده است، همراه با حضور آقاي وزير و معاونان ايشان، به بررسي مشکلات پرداختيم. وضعيت کنوني کشور را عرض مي‌کنم؛ عزيزان، به دليل تغييرات اقليمي، کشور ما وارد سال‌هاي متوالي خشکسالي شده است به گونه‌اي که در سال آبي 1403-1404 با شديدترين خشکسالي قرن مواجه بوده‌ايم و ذخاير آبي کشور به مرز بحران رسيده است. بسياري از سدهاي کشور کاهش شديد مخازن را تجربه مي‌کنند.

رضايي کوچي اظهار کرد: براي مثال، در شهر تهران در سال گذشته ميزان بارندگي 158 ميلي‌متر بوده که نسبت به ميانگين بلندمدت 42 درصد کاهش داشته است. سدهاي اصلي تهران مانند لار، مالو و اميرکبير به ترتيب 54، 81 و 68 درصد کاهش ذخيره آب نسبت به ميانگين بلندمدت داشته‌اند.

رئيس کميسيون عمران مجلس تاکيد کرد: بررسي‌ها نشان مي‌دهد که منابع آب تجديدپذير ايران حدود 103 ميليارد مترمکعب است، در حالي که مصرف ما به همين ميزان مي‌رسد. اين در حالي است که ميانگين مصرف منابع آب تجديدپذير در دنيا حدود 40 درصد است. به عبارت ديگر، ما بيش از 90 درصد منابع آبي کشور را مصرف مي‌کنيم که اين به معناي برداشت 50 درصد بيشتر از ذخاير مربوط به نسل‌هاي آينده
است.

نتيجه اين مديريت نامناسب آب امروز به گونه‌اي است که از 420 دشت کشور، 369 دشت دچار بحران شده‌اند. وي افزود: همچنين، 60 درصد از اراضي کشور با مشکلات کم‌آبي مواجه هستند و 66 درصد از تالاب‌هاي مهم کشور خشک شده‌اند. اين وضعيت يک بحران واقعي در حوزه آب است.

رضايي کوچي با بيان اينکه پذيرش واقعيت بحران آب، مهم‌ترين گام براي حل مشکلات است؛ عنوان کرد: بايد به يقين برسيم که کشور در وضعيت بحران آب قرار دارد و اين باور را به مردم، مجلس و دولت منتقل کنيم تا بتوانيم از اين مرحله عبور کنيم. اين نکته را به مردم عزيز ايران عرض مي‌کنم که بسياري از کشورهاي جهان از جمله اسپانيا، آمريکا، استراليا و چين نيز در گذشته با بحران‌هاي مشابه مواجه بوده‌اند اما با تدبير و همکاري مردم و دولت توانسته‌اند اين مشکلات را پشت سر بگذارند.

 رئيس کميسيون عمران مجلس با تاکيد بر اينکه اگر دولت و وزارت نيرو با تدبير و صداقت به مردم اطلاع‌رساني کنند و اقدامات لازم را انجام دهند، مي‌توانيم بحران فعلي را مديريت کنيم و از آن عبور کنيم؛ تصريح کرد: سؤال اين است که آيا مي‌توانستيم تدبيري اتخاذ کنيم که امروز با بحران مواجه نباشيم؟ به عنوان رئيس کميسيون، پاسخ من مثبت است؛ اگر مديريت در گذشته و حال به درستي انجام شده بود، قطعاً امروز اين بحران وجود نداشت و مديراني که به وظايف خود عمل نکرده‌اند بايد پاسخگو باشند.

نماينده جهرم در مجلس اعلام کرد: يکي از مشکلات اصلي کشور، ضعف نظام حکمراني در حوزه آب است. مسئوليت‌ها در اين بخش بين دستگاه‌هاي مختلفي از جمله وزارت نيرو، وزارت کشور، وزارت جهاد کشاورزي و شهرداري‌ها پراکنده و گاه متداخل است که اين خود به تشديد بحران کمک کرده است.

رضايي کوچي گفت: شوراي عالي آب که وظيفه مديريت کلان آب را بر عهده دارد، عمدتاً ذيل وزارت جهاد کشاورزي فعاليت مي‌کند و از نظر ما بايد اين شورا از زيرمجموعه بخش کشاورزي خارج شده و به عنوان نهادي فرابخشي و مستقل فعاليت کند.

رئيس کميسيون عمران مجلس تصريح کرد: همچنين وزارت نيرو بايد از تصدي‌گري در بخش‌هاي توليد و توزيع آب و برق دست بردارد، چرا که تضاد منافع در اين ساختار وجود دارد. امروز، بيش از 90 درصد آب کشور در اختيار وزارت نيروست اما متأسفانه روش‌هاي نوين مديريتي به درستي اجرا نشده است.

 وي تاکيد کرد: به عنوان مثال، بازديدي از سد طالقان داشتيم که هزاران ميليارد تومان براي آن هزينه شده است. اگر کولرهاي آبي قديمي در تهران که تکنولوژي آنها به دهه 20 ميلادي بازمي‌گردد، نوسازي و به روش‌هاي جديد مديريت مي‌شدند، مي‌توانستيم آب مصرفي را به شدت کاهش دهيم و مشکلات تهران را بهبود ببخشيم.

رضايي کوچي در پايان گفت: همچنين، نصب شيرآلات و تجهيزات صرفه‌جويي‌کننده که مي‌تواند تا 50 درصد در مصرف آب صرفه‌جويي کند، انجام نشده است. قانون توسعه آب شرب در شهرها و روستاها که به ماده 12 اشاره دارد، مي‌تواند در اين زمينه کمک‌کننده باشد.