توانمندي‌هاي هسته‌اي ايران نگران‌کننده است

«رافائل گروسي» مديرکل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در گفت‌وگويي با شبکه فرانس‌24 درباره ذخاير اورانيوم غني‌شده ايران با بيان اين که «ايران تسليحات هسته‌اي ندارد»، مدعي شد که ايران از برخي توانمندي‌هايي برخوردار است که نگران‌کننده‌اند.

مقامات ايران تاکيد کرده‌اند توليد و به‌کارگيري تسليحات اتمي جايي در برنامه دفاعي ايران ندارد و ماهيت آن، صرفا، صلح‌آميز است.

گروسي با اشاره به توافق هسته‌اي(برجام) که در آن ايران با قدرت‌هاي جهاني توافق کرد در ازاي لغو تحريم‌ها برنامه هسته‌اي خود را محدود کند، گفت: «اين توافق از زمان خروج آمريکا از آن در سال 2018، به نوعي وارد يک برزخ شده است و ايران هم از آن پس، پايبندي به اين توافق را متوقف کرد. از اين رو، امکان انجام دادن فعاليت‌هايي فراهم شد که تا حدي مي‌تواند نگران‌کننده باشد. به طور مثال، غني‌سازي اورانيوم در سطوح بسيار بالا.»

گروسي در ادامه اشاره کرد که ايران عضوي از پيمان منع اشاعه تسليحات اتمي(ان‌پي‌تي) است و کشوري هسته‌اي نيست.

مديرکل آژانس با اشاره به ذرات يافت‌شده اورانيوم در برخي محل‌ها در ايران گفت: «اختلافاتي وجود داشته است. به طور مثال، بازرسان آژانس ذرات اورانيوم  غني‌شده با خلوص بالا را در محل‌هايي که نبايد اورانيومي در آن وجود مي‌داشت، کشف کردند. بنابراين، مسائل زيادي درباره اين برنامه هسته‌اي پيش آمد و ما در تلاش بوده‌ايم با ايران همکاري لازم را داشته باشيم تا آن‌ها را حل کنيم.»

او افزود «ما در برخي موارد موفق شده‌ايم(اين مسائل را حل کنيم)  و در برخي موارد ديگر نتوانسته‌ايم.»

گروسي بيان کرد که «در حال حاضر، در موقعيتي قرار داريم که هنوز سوالات بي‌جوابي وجود دارد. ما يک نهاد بين‌المللي هستيم و به راهکارهاي ديپلماتيک باور داريم اما در اين زمينه، در شرايطي قرار داريم که مطلوب‌مان نيست.»

مديرکل آژانس درباره ميزان اورانيوم غني‌شده در ايران گفت: «آن‌ها مواد هسته‌اي مهمي در اختيار دارند. تنها کشورهاي هسته‌اي، کشورهاي دارنده سلاح اتمي اين مواد را در اختيار دارند. در مورد ايران، به معناي اين نيست که آن‌ها سلاح اتمي دارند. آن‌ها نوعي توانمدي دارند که مسلما نگران‌کننده است.»

گروسي در اين راستا، خواستار «همکاري کامل» ايران با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي شد.

او در پاسخ به اين که آژانس در صورت همکاري نکردن ايران چه تدابيري خواهد داشت، گفت که اگر فعاليت راستي‌آزمايي و نظارت بازرسان آژانس رضايت‌بخش نباشد، مي‌توان گفت که در حال عدم پايبندي به تعهدات بين‌المللي است و ممکن است کار آن به شوراي امنيت سازمان ملل برسد يا تحريم‌هايي عليه آن اعمال شود.

گروسي افزود: « ايران مي‌گويد مي‌خواهد مانند يک کشور عادي و کشوري که در حال عمل به تعهدات خود است، با آن رفتار شود. آنچه ما مي‌گوييم اين است که (در) تاسيسات خود را باز و  با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در سطوح لازم همکاري کنيد.»

آمريکا که در سال 2018 از توافق هسته‌اي خارج شد و ضمن بازگرداني تحريم‌هاي پيشين تحريم‌هاي متعدد تازه‌اي را نيز عليه ايران اعمال کرد و شرکاي اروپايي برجام که از آن پس، تعهدات‌شان نسبت به کاهش تاثير تحريم‌هاي آمريکا بر ايران و عادي‌سازي روابط تجاري با ايران را عملي نکرده‌اند، اقدامات متقابل ايران را که بر اساس حقوق قانوني تعيين‌ شده آن در برجام، به طور گام‌به‌گام و با اطلاع قبلي انجام شد را نقض تعهدات برجامي آن تلقي کرده و در جلسات متعددي در شوراي حکام به صدور بيانيه‌هاي سرزنشي متعددي عليه ايران پرداخته‌اند.

آمريکا و شرکاي اروپايي توافق هسته‌اي با بهانه کردن ادعاهايي عليه ايران در زمينه موضوعات فرابرجامي، از جمله امور داخلي ايران و شراکت دفاعي آن با روسيه مسير مذاکرات وين را منحرف کردند و اين مذاکرات بيش از يک سال است که با وقفه روبه‌رو شده است.

مقامات ايران، با اين وجود، تاکيد کردند که اقدامات متقابل هسته‌اي ايران بازگشت‌پذيرند و در صورت اجرايي شدن تعهدات طرف مقابل به حالت قبل بازخواهند گشت.

ايران همچنين گفته است در صورتي که طرف مقابل در مذاکرات وين اراده سياسي لازم را براي انجام دادن توافقي جهت احياي اجراي برجام نشان دهد، آماده خواهد بود با «حسن نيت» توافقي را براي لغو تمامي تحريم‌ها در وين نهايي کند که تامين‌کننده منافع ملي ايران باشد.

گروسي همچنين در اين گفت‌وگو به سوالاتي درباره تهديدات هسته‌اي در اوکراين و کره شمالي نيز پاسخ داد.