بازي برد ـ برد ايران، چين و پاکستان براي غلبه بر غرب

در اين ميان، کريدور اقتصادي چين-پاکستان (CPEC) به ‌عنوان يکي از ستون‌هاي اصلي اين ابتکار، نه‌تنها تحولي در مناسبات پکن و اسلام‌آباد ايجاد کرده، بلکه فرصت‌هاي جديدي را براي ساير کشورهاي منطقه از جمله ايران رقم زده است.

ايران با قرارگيري در يکي از راهبردي‌ترين موقعيت‌هاي جغرافيايي جهان (تلاقي کريدورهاي شمال-جنوب و شرق-غرب)، قادر است در صورت پيوستن به شبکه CPEC، به بازيگري کليدي در ترانزيت اوراسيا بدل شود.

مشارکت در اين پروژه 60 ميليارد دلاري مي‌تواند مسيرهاي تجاري تازه‌اي براي ايران بگشايد، دسترسي به بازارهاي چين، آسياي مرکزي و جنوب آسيا را تسهيل کند و به کاهش تأثير تحريم‌هاي اقتصادي بين‌المللي کمک کند.

از سوي ديگر، چين نيز به دنبال تثبيت موقعيت ژئواستراتژيک خود در منطقه است و نياز دارد که از مسيرهاي متنوع‌تري براي دسترسي به آب‌هاي گرم بهره ببرد.

به گفته کارشناسان حمل‌ونقل و ترانزيت، بندر چابهار ايران، رقيب طبيعي بندر گوادر پاکستان نيست بلکه مي‌تواند مکملي مؤثر براي آن باشد که گزينه‌اي مطلوب براي پکن به شمار مي‌رود.

اتصال خطوط جاده‌اي و ريلي چابهار به شبکه CPEC نه‌تنها زمان و هزينه حمل‌ونقل کالا را کاهش مي‌دهد، بلکه امنيت زنجيره تأمين چين را در مواجهه با بحران‌هاي ژئوپليتيک افزايش مي‌دهد.

به باور کارشناسان، همکاري ايران و چين در قالب CPEC نه يک پروژه صرفاً اقتصادي، بلکه يک اتحاد راهبردي در بستر تحولات آسياي قرن بيست ويکم است.

حسن کريم‌نيا، کارشناس حمل‌ونقل و ترانزيت در گفت‌وگويي با خبرنگار فارس تأکيد کرد که اتصال ايران به آسياي مرکزي و چين، از مسيرهاي متنوع زميني و ريلي امکان‌پذير است و در اين ميان، CPEC مي‌تواند يکي از ايمن‌ترين و پايدارترين گزينه‌ها باشد.

وي افزود: «درصورتي‌که ايران به اين شبکه متصل شود، مي‌توان از وابستگي به برخي مسيرهاي پرريسک بکاهد و در شرايط بحراني، تجارت کشور دچار آسيب کمتري خواهد شد».

البته تحقق اين همکاري مستلزم گام‌هاي سنجيده و استراتژيک است. به گفته کارشناس ترانزيت کريم نائيني، ثبات داخلي، توسعه زيرساخت‌هاي حمل‌ونقلي، بهبود امنيت مرزي و تقويت ديپلماسي منطقه‌اي از جمله ملزومات ورود مؤثر به اين کريدور است.

چين نيز با در نظر گرفتن منافع بلندمدت خود، بي‌شک از همکاري با ايران استقبال خواهد کرد؛ چرا که تهران مي‌تواند به‌عنوان گلوگاه طلايي اتصال شرق و غرب، نقش پررنگي در امنيت و پايداري مسيرهاي تجاري اين کشور ايفا کند.

در نهايت، پروژه CPEC براي ايران و چين نه تنها مسيري براي مبادله کالا بلکه بستري براي تعميق همکاري‌هاي اقتصادي و سياسي خواهد بود.

در دنياي رقابتي امروز، هر دو کشور با نگاهي راهبردي مي‌توانند از اين فرصت تاريخي، بهره‌اي دوسويه ببرند و نظم منطقه‌اي را با مشارکتي برد-برد همچون راه ابريشم 2000 ساله، بازآفريني کنند.