اعلام تحريم‌هاي جديد بر صادرات نفت و محصولات پتروشيمي ايران

دونالد ترامپ در اظهاراتي تند اعلام کرد: «هر کشوري که از ايران نفت خريداري کند، حق تجارت با آمريکا را از دست خواهد داد.» وي همچنين افزود: «تحريم‌هايي جديد بر صادرات نفت و محصولات پتروشيمي ايران، به‌ويژه به مقصد چين، اعمال خواهد شد تا اين مسير به صفر برسد.»

در ادامه اين رويکرد، مارکو روبيو، وزير امور خارجه آمريکا، در بيانيه‌اي رسمي از تحريم هفت نهاد مرتبط با تجارت نفت و پتروشيمي ايران و توقيف دو کشتي خبر داد و با دفاع از تصميم کاخ سفيد تصريح کرد: «رئيس‌جمهور آمريکا در صدد توقف کامل صادرات غيرقانوني نفت ايران از طريق اعمال فشار حداکثري است.»

پيت هگست، وزير دفاع ايالات متحده، نيز با اتهام‌زني عليه جمهوري اسلامي ايران درخصوص حمايت تسليحاتي از انصارالله يمن، هشدار داد: «ايران تاوان اين حمايت را در زمان و مکاني که ما تعيين مي‌کنيم، خواهد پرداخت.» اين موضع توسط استيو ويتکاف، نماينده ويژه رئيس‌جمهور در امور خاورميانه، نيز بازنشر شد؛ نشانه‌اي از انسجام نهادهاي اجرايي آمريکا در پيگيري راهبرد تقابل.

در واکنش به اين اقدامات، اسماعيل بقائي، سخنگوي وزارت امور خارجه ايران، با صدور بيانيه‌اي صريح، تحريم‌هاي تازه آمريکا را «نقض اصول بنيادين حقوق بين‌الملل» و مصداق «تروريسم اقتصادي» خواند و تأکيد کرد: «اين تحريم‌ها نشان‌دهنده فقدان اراده سياسي براي گفت‌وگو و تداوم رفتارهاي خصمانه و غيرقانوني دولت آمريکاست.»

تعويق مذاکرات ايران و آمريکا که قرار بود روز شنبه در رم برگزار شود، دقيقاً در چنين بستري صورت گرفته است. اگرچه وزير خارجه عمان اين تعويق را به دلايل لجستيکي نسبت داده، اما ترديدي نيست که هم‌زماني آن با اعمال تحريم‌ها و مواضع تهاجمي واشنگتن، واجد پيام‌هاي سياسي معناداري است.

سخنگوي وزارت امور خارجه با تأييد رسمي تعويق اين نشست و اشاره به پيشنهاد طرف عماني، اعلام کرد: «گفت‌وگوها در مسير ديپلماسي ادامه خواهد يافت و زمان جديد مذاکرات پس از هماهنگي‌هاي لازم اعلام خواهد شد.» بقائي تصريح کرد: «جمهوري اسلامي ايران از ابتدا با حسن نيت وارد گفت‌وگوها شده و چارچوب روشني را براي دستيابي به تفاهم عادلانه، معقول و پايدار ترسيم کرده است.»

در چنين شرايطي، تداوم رويکرد دوگانه آمريکا، نه‌تنها مسير ديپلماسي را با چالش‌هاي جديد مواجه خواهد کرد، بلکه مي‌تواند فرصت‌هاي بالقوه براي دستيابي به توافق را نيز به‌سرعت به نقطه‌اي غيرقابل بازگشت برساند؛ مگر آن‌که در محاسبات واشنگتن بازنگري جدي صورت گيرد.