مردگان پس از مرگ با هم ملاقات مي‌کنند؟

هميشه فکر مي‌کرد خيلي قوي است. اما زهي خيال باطل! تمام قدرتش از حضور حامي و پشتيبان، مادر بود. روزها را به اين اميد مي‌گذراند تا در دنياي پس از مرگ مادر را ببيند. خدا خدا مي‌کند که زودتر عجل او هم فرا برسد. زندگي در اين دنيا برايش مانند زندان شده است. اما حتي اگر بعد از مرگ هم نتواند مادر را ببيند چه؟! اين شک و ترس آتش به دلش مي‌زند.»

اين يک پاراگراف حرف‌هاي فردي است که به تازگي عزيزي از دست داده است. اگر در جوارِ کسي قرار بگيريد که داغ عزيز ديده باشد، قطعا اين حرف را از زبانش مي‌شنويد. وقتي عزيزي از دست مي‌دهيد، دلتان گرم است به خاطراتش. خاطره پدرهايي که نيستند، مادرهايي که رفته‌اند و دوستاني که بار سفر بستند و... مرگ عزيزان به قدري سخت است که آدم‌هايي که ايمانشان ضعيف‌تر است، خودشان را مي‌بازند و صبر و طاقت از کف مي‌دهند. برخي هم هستند که با روياي تجديد ديدار در دنياي آخرت آرام مي‌گيرند،‌اما در گوشه ذهن‌شان مدام از اين مي‌ترسند که اگر عزيزشان را پس از مرگ نبينند، اگر او را نشناسند يا اگر..

در گزارش‌هاي قبلي برايتان گفتيم که به اندازه و درست براي عزيزان فوت شده‌تان سوگواري کنيد و اشک بريزيد. گفتيم چطور مي‌توانيد وقتي دلتان تنگ عزيزتان شد، هم خودتان و هم عزيزتان را آرام کنيد. در اين گزارش هم قرار است به اين موضوع مي‌پردازيم که «آيا ما پس از مرگ، عزيزان‌مان که قبلا رفتند را ملاقات مي‌کنيم؟» اين پرسش از سمت خود شما زير اين گزارش‌ مطرح شده است.

مانند هميشه اين گزارش را به نيت اموات‌مان قلم مي‌زنيم. باشد که مرهمي کوچک بر دل ما و خيري کوچک براي آن‌هايي که دستشان از اين دنيا کوتاه است فرستاده باشيم.

* پس از مرگ عزيزان‌مان را ملاقات مي‌کنيم؟

از دنياي پس از مرگ اطلاعات خيلي محدود است. همه آنچه مي دانيم، از آيات قرآن، روايات و احاديثي است که از معصومين (ع) برايمان نقل شده است، به همين خاطر جواب دادن به اين سوال که آيا مردگان در دنياي آخرت با هم ملاقات مي‌کنند، سخت است. اما طبق روايات معصومين (ع) مردگان در عالم برزخ يکديگر را مي‌شناسند و به ديدار يکديگر نيز مي‌روند. شيخ مفيد در کتاب امالي حديثي از امام صادق (ع) نوشته است؛« امام صادق(ع) فرمود: هنگامي که خدا روحي را قبض مي‌کند، آن روح را به شکلي همانند آنچه در دنيا داشته به بهشت مي‌فرستد. اين ارواح در آنجا مي‌خورند و مي‌نوشند و هنگامي که شخصي بر آنان وارد مي‌گردد، آن‌ها را به همان شکلي که در دنيا داشته‌اند مي‌شناسند.»

در روايت ديگري هم آمده است که از امام علي (ع) مي‌پرسند:« آيا مردگان با هم گفت‌وگو و انس دارند؟ اميرالمومنين (ع) فرمود: اگر پرده از مقابل چشم‌ها کنار برود، خواهيد ديد که ارواح مومنان گروه گروه و حلقه حلقه اطراف هم با حالت خضوع و خشوع نشسته‌اند و با يکديگر صحبت مي‌کنند.» در روايتي حمادبن عثمان از امام صادق (ع) نقل مي‌کند، حضرت در جواب اين سؤال که آيا ارواح مومنان با يکديگر ملاقات مي‌کنند؟ فرمودند:« بله و از يکديگر سؤال مي‌کنند و يکديگر را مي‌شناسند و هنگامي که او (يکي از آن ها) را ديدي، مي‌گويي فلاني است. بنابراين اموات در دنياي باقي با يکديگر ملاقات مي‌کنند.»

* هرکسي با هم طبقه خودش ارتباط مي‌گيرد

اما اين ارتباط اما و اگري دارد. اگر فردي گناهکار باشد و جايگاهش در جهنم باشد و ديگري در بهشت باشد، در آن صورت چطور مي‌شود؟ آيا آن دو هم يکديگر را مي‌بينند؟ «علي نصيري کيا»؛ طلبه درس خارج حوزه قم و نويسنده مي‌گويد: «ارتباط در دنيا بر اساس روابط فاميلي و خانوادگي، همکاري يا دوستي است، اما رابطه بعد از مرگ و در عالم برزخ و قيامت بر اساس سنخيت و شباهت آدم‌ها با همديگر از جهت وجودي‌شان است. يعني اگر کسي، فرد مرده انسان صالحي بود و در يک درجه‌اي باشد، با افراد همان درجه مي‌تواند ارتباط بگيرد.»

اگر بخواهيم ارتباط مردگان را در عالم باقي با اين دنيا مقايسه کنيم، با اين مثال شايد بتوانيم منظورمان را بيشتر برسانيم؛ در دنياي باقي يک کساني هستند که در يک طبقه اجتماعي بالاتري زندگي مي‌کنند و در نقطه‌اي از شهر زندگي مي‌کنند که ساير افراد را آنجا راه نمي‌دهند. برخي هم در طبقه اجتماعي پايين‌تر هستند، کساني که بالاتر هستند هم اصلا سمت پايين‌تري‌ها نمي‌روند. نصيري‌کيا مي‌گويد: «در دنياي آخرت  بر اساس رتبه‌بندي‌ها ممکن است يک نفر خودش بهشتي باشد و فرزندش جهنمي. اين دو نفر ارتباطي در آن دنيا ندارند. با اينکه در دنياي فاني ارتباط فاميلي و پدر و پسر يا پدر و دختر يا .. داشتند.»

* با هرچيزي که دوست داشته باشيد محشور مي‌شويد

 رسول خدا(ص) مي‌فرمايد:« هر کسي با شخصي که به او علاقه‌مند است محشور مي‌شود، پس کسى که بنده‌اى را در راه خدا دوست بدارد، خدا را دوست داشته است، و خدا را دوست نمي‌دارد مگر آن کسي که خدا او را دوست داشته باشد.»

طلبه درس خارج حوزه قم و نويسنده هم در اين باره مي‌گويد: « يکي از چيزهاي مهمي که در ارتباط آن عالم اثر دارد، بحث محبت و بغض است. هر چيزي که دوست داشته باشيد، حتي اگر يک سنگ باشد يا فردي باشد که در يک کشور ديگري زندگي مي‌کند و تا الان حتي او را نديده‌ايد، اما دوستش داريدحشر و محشور شدن‌تان با او خواهد بود. از هر چيزي که بغض داشته باشيد هم دور خواهيد شد.»

به همين خاطر در احاديث و روايات تاکيد شده است که محبت اهل بيت(ع) يکي از نجات دهنده‌هاست. چراکه سبب محشور شدن ما با اهل بيت (ع) مي‌شود و بغض دشمنان اهل بيت(ع) هم نجات بخش است و سبب مي‌شود از آن‌ها دور شويم. مرکز عذاب و آتش در آن عالم همين دشمنان اهل بيت(ع) هستند. 

*شرط ديدار درجه ايمان است

با اين تفاسير براي ديدار عزيزان پس از مرگ ميزان انس و الفت ما با آن‌ها شرط نيست، بلکه همه چيز بستگي به درجه ايمان و حرکت در مسير تقواي هر دو فرد دارد. بنابراين اگر مي‌خواهيد همسر خود، پدر خود يا هر عزيز ديگري که دوستش داريد را ببينيد بايد هر دو مومن باشيد و در مسير رضاي خداوند قدم برداريد.

امروز هم پنجشنبه است؛ همان روزي که اموات به سمت نزديکانشان مي‌آيند. دستشان از دنيا کوتاه است و محتاج ياد کردن ما هستند با فاتحه‌اي و صلواتي و با تجديد ديداري در آرامگاهشان روحشان را شاد کنيم.