روزنامه انگليسي گاردين در گزارشي به يک فاجعه زيست محيطي در يکي از پايگاههاي هستهاي اين کشور پرداخته است.
در اين گزارش آمده است: «آب آلوده به مواد راديواکتيو از پايگاه نگهداري بمبهاي هستهاي بريتانيا به دريا نشت کرده است - پروندههاي رسمي نشان ميدهد که دليل اين اتفاق، فرسودگي لولهها و عدم نگهداري مناسب توسط نيروي دريايي سلطنتي بوده است».
ورود آبهاي آلوده هستهاي به آبهاي سواحل اسکاتلند
به گفته نهاد ناظر، اين آلودگي به دليل ترکيدن مکرر لولههاي قديمي و عدم رسيدگي به شبکهاي شامل 1500 لوله آب، وارد آبهاي «لاک لانگ» (Loch Long) در نزديکي گلاسگو در غرب اسکاتلند شده است.
انبار تسليحاتي کولپورت (Coulport) در ساحل لاک لانگ يکي از امنترين و محرمانهترين سايتهاي نظامي بريتانياست. اين پايگاه، محل نگهداري کلاهکهاي هستهاي ناوگان زيردرياييهاي ترايدنت است که در نزديکي همانجا مستقر هستند.
اهمال لندن در تعمير و نگهداري پايگاه هستهاي
پروندههايي که توسط آژانس حفاظت محيط زيست اسکاتلند (Sepa) گردآوري شده، نشان ميدهد که در زمان وقوع نشت، حدود نيمي از تجهيزات پايگاه فراتر از عمر طراحيشان بودهاند. سپا اعلام کرده است که آبگرفتگي در کولپورت ناشي از «کمبود در عمليات نگهداري» بوده و باعث آزاد شدن «پسماند غيرضروري راديواکتيو» به شکل مقادير کمي تريتيوم - مادهاي مورد استفاده در کلاهکهاي هستهاي - شده است.
در گزارشي در سال 2022، اين سازمان نقص در نگهداري تجهيزات محل ذخيره کلاهکها را عامل اصلي اين نشت دانسته و طرح جايگزيني 1500 لوله فرسوده را «غير بهينه» توصيف کرده است.
افشاي اطلاعات محرمانه
اين افشاگريها از طريق مجموعهاي از گزارشها و ايميلهاي محرمانه بازرسي که به وبسايت تحقيقي The Ferret و روزنامه گاردين رسيده، منتشر شدهاند. وزارت دفاع و سپا سالها تلاش کردند اين اطلاعات را محرمانه نگه دارند، اما ديويد هميلتون، کميسر اطلاعات اسکاتلند، پس از شش سال پيگيري روزنامهنگاران، حکم به انتشار بخش اعظم آنها داد. او تأکيد کرد که انتشار اين اسناد «اعتبارها» را تهديد ميکند، نه امنيت ملي.
انتشار اين اسناد پس از درخواست وزارت دفاع براي بررسي مجدد به بهانه «ملاحظات امنيت ملي اضافي» تا ماه اوت به تأخير افتاد.
در کولپورت، کلاهکهاي هستهاي روي موشکهاي ترايدنت نصب و سپس روي زيردرياييهاي کلاس ونگارد بارگذاري ميشوند تا به مأموريتهاي مخفي در دريا بروند. ناوگان هستهاي بريتانيا از اوايل دهه 1960 در فاسلين (Faslane) در «گر لاک» (Gare Loch)، مستقر بوده است. تريتيوم به طور منظم در اين کلاهکها جايگزين ميشود تا کارايي تسليحات حفظ شود.
پروندههاي سپا نشان ميدهد که نخستين ترکيدگي لوله در کولپورت در سال 2010 و دو مورد ديگر در سال 2019 رخ داده است. در حادثه اوت 2019، «مقدار قابل توجهي آب» وارد بخش پردازش سلاحهاي هستهاي شد، با مقادير کمي تريتيوم آلوده گرديد و از طريق يک فاضلاب باز وارد لاک لانگ شد.
هرچند سطح راديواکتيويته در اين حادثه بسيار پايين بود و تهديدي براي سلامت انسان نداشت، سپا تأييد کرد که «کمبود در نگهداري و مديريت تجهيزات» موجب خرابي اتصالي شده که به طور غيرمستقيم باعث توليد پسماند راديواکتيو غيرضروري شده است.
پس از تحقيقات داخلي و بازرسي سپا، وزارت دفاع در مارس 2020 متعهد به انجام 23 اقدام پيشگيرانه شد. اين وزارتخانه پذيرفت که آمادگي ناکافي، «سردرگمي»، «اختلال در کنترل دسترسي» و «نبود ارتباط کافي درباره خطرات» ايجاد کرده است.
نقصهاي مهم در مديريت تجهيزات پايگاه هستهاي
با اين حال، در سال 2021 دو ترکيدگي لوله ديگر رخ داد که يکي از آنها در منطقهاي حاوي مواد راديواکتيو بود و موجب بازرسي ديگري در سال 2022 شد. سپا اعلام کرد که پيشرفت در اجراي 23 اقدام اصلاحي «کند و در بسياري موارد با تأخير» بوده و اين حوادث «نقصهاي مهمي در مديريت تجهيزات در پايگاه دريايي» را آشکار کرده است.
ديويد کالن، کارشناس تسليحات هستهاي در انديشکده دفاعي BASIC لندن، گفت اين حوادث آلودگي مکرر «تکاندهنده» و تلاشها براي مخفيکردن آنها «غيرقابلقبول» است. او افزود: «وزارت دفاع تقريباً 10 سال است که درگير يک برنامه زيرساختي نزديک به 2 ميليارد پوندي در فاسلين و کولپورت است، اما ظاهراً تا سال 2022 حتي يک سيستم مناسب مديريت تجهيزات نداشتهاند. اين بياحتياطي در برنامه سلاحهاي هستهاي بسيار رايج است و نتيجه مستقيم نبود نظارت کافي است.»
اگرچه کولپورت از مقررات مدني کنترل آلودگي معاف است، سپا گفته متعهد است که پايگاه مطابق با «استانداردهاي معادل مقررات زيستمحيطي» فعاليت کند تا هم محيط زيست و هم مردم محافظت شوند.
سپا اعلام کرده از آن زمان تاکنون «بهبودهاي چشمگيري» در مديريت و نگهداري تجهيزات در کولپورت و فاسلين انجام شده و چنين حوادثي تکرار نشده است. اين نهاد دادههاي مربوط به انتشار مواد راديواکتيو از کولپورت و فاسلين را هر سال منتشر کرده و اطمينان داده که اين موارد «نگراني نظارتي ايجاد نميکند».
سخنگوي وزارت دفاع نيز تأکيد کرد که اين وزارتخانه «بالاترين اهميت را براي مسئوليتهاي خود در زمينه جابجايي ايمن و مطمئن مواد راديواکتيو قائل است» و «هيچگاه رهاسازي ناايمني از مواد راديواکتيو به محيط زيست صورت نگرفته است.»
اظهار نظر 0
روزنامه به دیدگاه شما نیازمند است،از نظراتتون روی موضوعات پیشوازی خواهیم کرد.