دام جديد آمريکا براي ترکيه و جمهوري آذربايجان

به گزارش تسنيم، اين فرد جنجالي، همانا تام باراک سفير آمريکا در ترکيه است که در عين حال، به نام فرستاده ويژه ترامپ در پرونده سوريه نيز شناخته مي‌شود.

تام باراک لبناني تبار که قبلاً در حوزه تجارت فعال بوده و سوابق طولاني در بازرگاني با عربستان سعودي و امارات متحده عربي دارد، نزد اردوغان و تيم سياست خارجي نهاد رياست جمهوري، اعتبار ويژه‌اي دارد. چرا که آنکارا اميدوار است در سايه فعاليت و ميانجيگري او، هم روابط آنکارا - واشنگتن حال و روز بهتري پيدا کند، هم در جريان پرونده سوريه، ترکيه از موقعيت بهتري برخوردار
شود.

باراک اين بار در مصاحبه با شبکه تلويزيوني «خبر ترک» در آنکارا، آشکارا از اين ايده حمايت کرد که ترکيه و جمهوري آذربايجان، به طور همزمان توافق عاديسازي روابط با رژيم صهيونيستي موسوم به ابراهيم را امضا کنند و به جمع متحدين رژيم صهيونيستي بپيوندند. اين پيشنهاد باراک، با واکنش‌هاي فراواني از جانب جرايد، رسانه‌ها و تحليلگران سياسي ترکيه روبرو شد اما مقامات دولت اردوغان درباره آن سکوت کرده‌اند

زهر در شکلات کادوپيچي شده

تام باراک سفير آمريکا در آنکارا و در پاسخ به سوالات خبرنگار مشهور ترکيه يعني سنا آلکان درباره امنيت منطقه گفته که واشنگتن در حال حاظر به دنبال يک معماري جديد صلح در خاورميانه است و بهتر است که ترکيه و جمهوري آذربايجان نيز بخشي از اين ساختار باشند.

باراک درباره تاثير حضور ترکيه و جمهوري آذربايجان، ادعاهاي اغراق آميزي مطرح کرد و سپس با ژستي انساني گفت: «شما درباره غزه سوال کرديد و من صادقانه بگويم، درباره غزه فقط مي‌خواهم گريه کنم. اما در مورد امنيت منطقه و معماري جديد آن، بايد بگويم که ما شاهد يک منطقه قدرتمند خواهيم بود. حرف ما اين است، بياييد به فرزندان و نوه‌هايمان چيزي متفاوت بدهيم».

سفير آمريکا در سخنان خود، از گفتن اين حرف نيز ابايي نکرد که در صورت پيوستن ترکيه به اين توافق، مشکلات مربوط به تحريم نظامي نيز حل خواهد شد و ترکيه خواهد توانست جنگنده اف 35 دريافت کرده و از شر موضوع خريد موشک روسي اس 400 نيز راحت شود.

تام باراک به اين نيز اشاره کرده که «از نظر مقامات آمريکا، ترکيه نه تنها يک شريک دفاعي، بلکه بايد بخشي از معماري امنيتي منطقه نيز باشد. مسائل مربوط به اف 35 و همچنين اس 400 و اف 16 همگي سوء تفام‌هاي به جامانده از سال 2017 ميلادي بوده و قابل حل هستند. ما مي‌توانيم براي رساندن حجم مبادلات تجاري آمريکا - ترکيه به يکصد ميليارد دلار، اقدامات بيشتري انجام دهيم و تلاش‌هاي دفاعي مشترک ما ادامه پيدا کنند. من با شخص پرزيدنت ترامپ، رابطه دوستانه و نزديک دارم. روزي که مرا به آنکارا اعزام کرد، به من گفت: من مي‌خواهم رابطه بهتري با ترکيه برقرار کنم. خاورميانه دوران سختي را پشت سر مي‌گذارد. خود تو تبارت از اين منطقه است و آنجا را خوب مي‌شناسي. برو و کارهاي بزرگي در ترکيه انجام بده. بنابراين ما در تلاش براي ايجاد يک همکاري نزديک‌تر و استراتژيک‌تر بين آنکارا و واشنگتن هستيم. روشن بگويم، رئيس من نتيجه مي‌خواهد و آنچه او اينجا مي‌خواهد اين است که ترکيه در کنار آمريکا به سطح بالاتري از اهميت استراتژيک برسد».

اُجاکتان: سخنان باراک همه را نگران کرد

مهمت اُجاکتان از تحليلگران مشهور ترکيه درباره سخنان سفير آمريکا در آنکارا گفته است: «حرف‌هاي تام باراک، همه ما را نگران کرد. او بدون هيچ تعارفي، اعلام کرد که ترکيه و آذربايجان نيز بايد به پيمان ابراهيم بپيوندند. به عبارت ديگر، او به آنکارا مي‌گويد، بايد مانند کشورهاي عربي، در کنار اسرائيل باشيد. اين مرد، اهل معامله است و خيلي روشن به ما مي‌گويد: ما موضوع اف 35 را حل مي‌کنيم و به شما جنگنده خواهيم فروخت. اما بدانيد که امنيت اسرائيل براي ما در درجه اول اهميت قرار دارد. بنابراين، مي‌خواهيم شما را در کنار اسرائيل ببينيم».

اُجاکتان در ادامه با لحني کنايي نوشته است: «اين قسمت از سخنان تام باراک جالب بود که خطاب به آنکارا گفت: بياييد به فرزندان و نوه‌هايمان چيزي متفاوت بدهيم! ... تمام دنيا حالا به خوبي مي‌داند که اسرائيل، با حمايت آمريکا چه چيزهايي به نوزادان و کودکان غزه مي‌دهد! مي‌خواهند ما وارد توافق ابراهيم شويم و ترکيه از کشتار جديد نتانياهو حمايت کند. قطعاً نبايد چنين چيزي را قبول کنيم. ورود به اين توافقنامه، به معناي محافظت دائمي از اسراييل و تأييد نسل‌کشي است. ترامپ قبلاً، امارات متحده عربي، بحرين، مراکش و سودان را وارد اين بازي کرد. حالا ظاهراً عربستان سعودي و سوريه نيز علاقمند به توافق هستند و باراک دنبال آن است که ما را نيز وارد بازي کند.

ترکيه مطمئناً با ورود به توافق‌نامه ابراهيم، طرف قاتل را نخواهد گرفت. ولي يادمان باشد که ترکيه به مدت 7 ماه، در حالي که اسرائيل در حال قتل عام نوزادان در غزه بود، همچنان کشتي‌هاي تجاري خود را به اسرائيل مي‌فرستاد. از ديگر سو، نفت جمهوري آذربايجان همچنان از طريق ترکيه به اسرائيل صادر مي‌شود».

اغلب تحليلگران ترکيه، آشکارا با پيوستن کشورشان به توافق ابراهيم مخالفند. اما انديشکده‌هاي حامي صهيونيسم، جمهوري آذربايجان و ترکيه را تشويق مي‌کنند تا هر چه زودتر اين متن را امضا کنند.

جوزف اپستين از مرکز تحقيقات توران، بر اين باور است که اتحاد ديرينه بين جمهوري آذربايجان، اسرائيل و ترکيه وجود دارد و عضويت در پيمان ابراهيم، سيگنالي مبني بر توانمندسازي آسياي مرکزي و تأکيد بر اهميت استراتژيک آذربايجان فراتر از حوزه قفقاز است.

همچنين خاخام مارک اشناير از مرکز سيمون ويزنتال، اعلام کرده که پيوستن جمهوري آذربايجان به ابراهيم، نه يک اقدام نمادين بلکه گامي ضروري است و به عنوان الگويي از همکاري مسلمانان و يهوديان عمل مي‌کند.

همه اينها در حالي است که استيو ويتکاف فرستاده ويژه آمريکا نيز، به صراحت به اين اشاره کرده که هم جمهوري آذربايجان و هم ارمنستان، به عنوان نامزدهاي آينده در پيمان ابراهيم، شناخته مي‌شوند.

برخي مفسران رسانه‌اي آمريکايي نيز، آشکارا ترکيه را تهديد کرده و به اين اشاره کرده اند که اگر ترکيه پس از آذربايجان به اين پيمان نپيوندد، ممکن است از نظر ديپلماتيک منزوي شود، زيرا اتحادهاي منطقه‌اي آينده، پيرامون عضويت در پيمان گردهم مي‌آيند.

حال بايد ديد، آيا ترکيه و جمهوري آذربايجان، استقلال استراتژيک خود را حفظ کرده و با وجود وعده هاي اقتصادي آمريکا، از پيوستن به توافق مزبور پرهيز خواهند کرد يا ممکن است رفته رفته، آثاري از انعطاف و قبول فرامين تحميلي آمريکا در آنها مشاهده شود.