جَنبية(خنجر يمني) بيش از 1500 سال است که با دستهاي گران و زينت شده به سبب نقره يا طلا توانسته جايگاه تمدني و ارزش سنتي خود را در يمن حفظ کند و همچنان مردان يمني، اين خنجر را بخشي از لباس رسمي خود ميدانند.
هر چند در گذشته اين خنجر نقش عملکردي نيز داشته و در جنگ و شکار مورد استفاده قرار ميگرفته است؛ اما در شرايط کنوني فقط کاربرد نمادين دارد و به زينتي براي مردان يمن تبديل شده است.
برخي از مورخان مدعي تاريخ بيش از 3000 سال براي جنبيه هستند اما مستندات تاريخي که از قبرهاي يمني و کتيبههاي سنگي به دست آمده، تاريخ حدود 1500 سال براي اين خنجر يمني را اثبات ميکند که به دولت حِميريان، آخرين حکومت قبل از ظهور اسلام در شبه جزيره باز ميگردد.
اين خنجر يمني در طول تاريخ به نمادي از فرهنگ کشور يمن تبديل شده(و حتي بستن آن به شکلهاي مختلف داراي بار مفهومي و نشان دهنده طبقه خاص فرد بوده) است. همچنين نوع مختلف تکان دادن تيغه جنبيه داراي معاني مختلفي است که علاوه بر بيانگر قبيله طرف بودن، در موارد شادي و غصه نيز کارکرد دارد.
جنبيه همچنين در تاريخ يمن به عنوان مدرکي براي گرفتن وام نيز به کار ميرفته و فرد يمني با تحويل تيغه جنبيه، تعهد خود را به بازگرداندن وام دريافتي نشان ميداده است.
دسته جنبيه(اصلي) به سه صورت ساخته ميشود. جنبيه الصيفاني که اصيلترين نوع است از شاخ کرگدن ساخته ميشود اما در شرايط کنوني با کم شدن تعداد اين حيوان و ممنوعيت شکار آن بسيار نادر است. جنبية الكرك که از شاخ گاوميش ساخته ميشود و جنبيه المصوعي که بيشترين نوع از جنبيههاي کنوني است که از شاخ بز کوهي ساخته ميشود.( البته جنبيههاي چوبي و يا با شاخ ديگر حيوانات نيز موجود است که اصالت نداشته و استفاده از آن براي مرد يمني اصيل مذموم است.)
قيمت جنبيه بستگي به نوع دسته، دقت در ساخت و قدمت آن بستگي دارد؛ اما گرانترين جنبيه هاي موجود، مرتبط با جنبيه الشيخ ناجي بن عبد العزيز الشايف است که با قيمت يک ميليون دلار خريداري کرده و قدمت آن به 1000 سال قبل بازميگردد. همچنين جنبيه خاندان آل احمر که از الإمام يحيى بن حميد الدين، موسس حکومت يمن پس از عثماني به اين خاندان رسيده است نيز از گرانترين و مشهورترين جنبيه هاي موجود در يمن است که علت آن علاوه بر قدمت و دقت در ساخت، نماد از قدرتمند بودن نيز هست زيرا اين جنبيه حداقل دست چهار فرد قدرتمند يمني بوده است.
اظهار نظر 0
روزنامه به دیدگاه شما نیازمند است،از نظراتتون روی موضوعات پیشوازی خواهیم کرد.