بحران کم‌آبي؛ تغييرات اقليمي ايران به مرز هشدار رسيد

احد وظيفه رئيس مرکز ملي اقليم و مديريت بحران خشکسالي سازمان هواشناسي در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به افزايش ميانگين دماي کشور طي نيم‌قرن اخير اظهار کرد: در 50 سال گذشته، دماي ميانگين ايران بين 2 تا 2.5 درجه سانتي‌گراد افزايش يافته و در مناطق فلات مرکزي کشور اين رقم حتي به 3 درجه نيز رسيده است.

وي افزود: افزايش دما موجب تبخير بيشتر، کاهش رطوبت جو و بالا رفتن نياز آبي گياهان شده است. طبق داده‌هاي علمي، هر يک درجه افزايش دما، ظرفيت تبخير را حدود 7 درصد افزايش مي‌دهد. اين در حالي است که کاهش بارش سالانه نيز مزيد بر علت شده است. وظيفه خاطرنشان کرد: در دهه‌هاي گذشته، ميانگين بارندگي سالانه کشور حدود 255 ميلي‌متر بود، اما اکنون اين ميزان به حدود 200 ميلي‌متر کاهش يافته است.

رئيس مرکز ملي اقليم و مديريت بحران خشکسالي ادامه داد: پتانسيل تبخير در کشور از حدود 1100 ميلي‌متر در گذشته، به 1350 ميلي‌متر افزايش يافته است. اين به آن معناست که به‌طور متوسط، سالانه حدود 25 سانتي‌متر آب بيشتري از سطح کشور تبخير مي‌شود. به گفته وي، اين ميزان تبخير، فشار مضاعفي بر منابع آبي وارد مي‌کند، به‌ويژه در شرايطي که الگوهاي بارشي نيز تغيير کرده‌اند و بارش‌ها به‌طور ناهمگون و نامنظم رخ مي‌دهند.

وي با هشدار نسبت به سناريوهاي بدبينانه تغيير اقليم تأکيد کرد: اگر وضعيت فعلي کنترل نشود و دما تا 8 درجه افزايش يابد، بسياري از کلان‌شهرهاي حاشيه کوير مانند يزد، کرمان و اصفهان ديگر شرايط زيستي مطلوبي نخواهند داشت و عملاً غيرقابل‌سکونت خواهند شد.

وظيفه در پايان تصريح کرد: در گذشته، دماي تابستاني کشور از تيرماه آغاز مي‌شد، اما اکنون شاهد آغاز گرماي تابستاني از ارديبهشت‌ماه هستيم که تا مهر ادامه مي‌يابد. به‌عبارت ديگر، تابستان ايران عملاً به 4 تا 5 ماه افزايش يافته است. اين روند نگران‌کننده، موجب شده است که فصل بهار، به‌عنوان دوره گذار از زمستان به تابستان، به‌طرز محسوسي کوتاه شود يا تقريباً از بين برود.